kadim dostlar - TÜRKÇE DERSİYLE İLGİLİ GENEL UYARILAR

GENEL UYARILAR!!!
Kimi sorular için bazı bilgilerin özünü hatırlamak yanıtı bulmayı kolaylaştırır. Bu nedenle aşağıdaki bilgileri unutmayınız.

Soruda sözcüğün görevi, türü sorulursa verilen sözcüğün önad (sıfat), adıl (zamir), belirteç (zarf), ilgeç, bağlaç mı olduğuna bakılır.

Önadlar adlarla, belirteçler eylem(fiil) ve eylemsilerle(fiilimsilerle) ilgilidir.

Sözcük önad olduğunda mutlaka ilgili olduğu addan önce gelir.

Yüklemin türüne göre farklı olan tümce sorulduğunda; yüklemin ad/ad soylu sözcük mü veya eylem mi olduğuna bakılır.

Adın -e, -de, -den halindeki sözcükler çoğunlukla tümcede dolaylı tümleç; -i halindekiler belirtili nesne olur.

İyelik ekleri bir şeyin kime ait olduğunu bildirir. İyelik eki alan sözcük ilgili olduğu kişi adılıyla birlikte kullanılabilir.

İyelik eki kişi adılının yerini de alabilir. İyelik eki adlara eklenir.

Eylem sonuna gelen ekler eylemi kimin yaptığını belirtir. İyelik eki değildir. Kişi ekidir.

Ad/ad soylu sözcüklere eklenerek onları çekimli hale getiren ek ekeylemdir. Sözcüklere yüklem görevi verir.

İyelik eki alan sözcük "kimin?" sorusuna,' ekeylem alan sözcük "kim?" sorusuna yanıt verir.

Bir tamlamada tamlayan ve tamlanan öğeleri vardır. Vurgulanan tamlanandır. Tamlayan birinci, tamlanan ikinci sözcüktür.

Devrik söyleyişlerde tamlayanla tamlanan yer değiştirebilir.

Ad tamlamaları belirtili, belirtisiz, takısız ve zincirleme diye ayrılır.

Takısız tamlamalarda tamlayan ve tamlanan yalındır. Önad(sıfat) tamlamalarıyla karıştırmamak için şu kısa bilgiyi kavramak gerekir.